7 octobre 2021
This article is also available in Polish
At the beginning of October, the Ministry of Family and Social Policy in Poland published assumptions to a draft act on the protection of whistleblowers. The act will aim at implementing Directive (EU) 2019/1937 of the European Parliament and of the Council dated 23 October 2019 on the protection of individuals who report breaches of Union law, that is the so-called Directive on Whistleblowers (the "Directive"). We would like to provide you with an overview of the most important points related to this issue.
Importantly, the introduction of rules concerning whistleblowers in the broad sense of the term will not be done by amending existing acts, but in a separate act on the protection of whistleblowers (the "Act").
Below, we present key assumptions of the proposed Act to which attention should be drawn now:
The Act will oblige employers to establish whistleblowing procedures and channels. It will extend protection to whistleblowers who report or disclose information, as well as reasonable suspicion of a law violation, working in the private or public sector, who have obtained information on a violation in a work-related context in organisations with min. 50 employees.
Importantly, entities which operate in the broad financial sector will be required to establish internal whistleblowing channels regardless of the number of employees. Other organisations with up to 49 employees will be able to set up an organisational and legal framework for whistleblowers on an optional basis.
The guarantees and remedies provided for in the assumptions of the Act will be available to a whistleblower, regardless of the basis and form of employment.
Protection will also be extended to whistleblowers whose employment relationship has ended or is about to begin, where information about the breach was obtained during the pre-contractual recruitment process. The act will also extend protection to individuals who assist the whistleblower in making the report, as the solutions will apply respectively to the person who assists in making the report and the person related to the whistleblower.
In any case, conditions will have to be met relating to the integrity of the whistleblower's conduct and the reliability of the information reported or disclosed by the whistleblower. The whistleblower should have reasonable grounds (evidence or prima facie evidence) to believe that information on the breach which is the subject of the report, is true at the time of reporting. In the case of external or internal reporting, the direct right of the whistleblower, which results from the very act of reporting, will be the facility to monitor the course of the case, i.e. to obtain feedback on the follow-up actions, in order to be able to assess whether the report has received an adequate response.
The act, as a general rule, will exclude the risk that a whistleblower will be subjected to any harm or charge because of making a report or disclosing a recorded violation to the public.
The Act will define a broader material scope of "infringement" than the material scope of the Directive being implemented. The provisions which protect whistleblowers will not only apply to breaches of law provided for by the Directive (the acts listed in the Annex to the Directive), including breaches of the European Union's financial interests and breaches concerning the European Union's internal market, but also to all breaches of law in the corresponding areas of national law listed in the Directive, i.e.: (i) public procurement, (ii) financial services, products and markets, prevention of money laundering and terrorist financing, (iii) product safety, (iv) transport safety, (v) protection of the environment, (vi) radiation protection and nuclear safety, (vii) food and feed safety, animal health and welfare, (viii) public health, (ix) consumer protection, (x) protection of privacy and personal data, (xi) security of network and communication systems.
Employers will be required to establish internal whistleblowing channels within organisations to develop and implement internal procedures which govern the possibility and path of whistleblowing after prior consultation with a trade union organisation or employee representatives.
Interestingly, it was decided to designate a central authority which combines the provision of support to whistleblowers and the receipt of external reports. Choosing such a solution will avoid a loophole (lack of a specialised authority to receive reports about specific violations) and will be more beneficial for the whistleblower, who will not have to identify a specialised authority on their own. The Act will entrust the tasks to the central institution - the Ombudsman.
The entire assumptions of the draft act is available in Polish (here).
At the same time, we encourage you to read a detailed analysis of the provisions of the Directive in our series of articles which addresses the subject matter both from the subjective point of view (here), as well as the areas which may be covered by a report (here).
Na początku października Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało założenia do projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Ustawa będzie miała na celu implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, czyli tzw. Dyrektywy o sygnalistach („Dyrektywa”). Wraz z dedykowanym zespołem warszawskiego biura kancelarii Taylor Wessing przybliżamy Państwu najistotniejsze kwestie związane z tym zagadnieniem.
Co ważne, wprowadzenie zasad dotyczących szeroko pojętych sygnalistów nastąpi nie w drodze nowelizacji istniejących ustaw, lecz w odrębnej ustawie o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa („Ustawa”).
Poniżej przedstawiamy dekalog kluczowych założeń projektowanej Ustawy, na które warto zwrócić uwagę już teraz:
Ustawa będzie obligowała pracodawców do ustanowienia procedury i kanałów zgłaszania nieprawidłowości. Obejmie ochroną osoby dokonujące zgłoszenia lub ujawnienia informacji, a także uzasadnionych podejrzeń naruszenia prawa, pracujące w sektorze prywatnym lub publicznym, które uzyskały informacje na temat naruszenia w kontekście związanym z pracą w organizacjach zatrudniających min. 50 pracowników.
Co ważne, podmioty działające w szerokopojętym sektorze finansowym będą miały obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń niezależnie od liczby zatrudnionych pracowników. Pozostałe organizacje, zatrudniające do 49 pracowników, będą mogły fakultatywnie ustanowić ramy organizacyjno-prawne funkcjonowania sygnalistów na analogicznych zasadach.
Przewidziane w założeniach do Ustawy gwarancje i środki prawne będą przysługiwały osobie dokonującej zgłoszenia naruszenia, niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy.
Ochroną będą objęte również osoby dokonujące zgłoszenia, których stosunek pracy zakończył się lub dopiero ma zostać nawiązany, w przypadku gdy informacje na temat naruszenia uzyskano w trakcie procesu rekrutacji poprzedzającego zawarcie umowy. Ustawa obejmie ochroną także osoby pomagające sygnaliście w dokonaniu zgłoszenia, bowiem rozwiązania te będą stosowane odpowiednio do osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia oraz osoby powiązanej ze zgłaszającym.
W każdym przypadku wymagane będzie dopełnienie przesłanek związanych z rzetelnością postępowania zgłaszającego oraz wiarygodnością zgłaszanych lub ujawnianych przez niego informacji. Zgłaszający powinien mieć uzasadnione podstawy (dowody lub uprawdopodobnienie), by sądzić, że będąca przedmiotem zgłoszenia informacja o naruszeniu jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia. W przypadku zgłoszenia zewnętrznego lub wewnętrznego bezpośrednim uprawnieniem zgłaszającego, wynikającym z samego dokonania zgłoszenia, będzie możliwość monitorowania toku sprawy, tj. uzyskania informacji zwrotnych co do działań następczych, umożliwiających ocenę, czy zgłoszenie spotkało się z właściwą reakcją.
Ustawa, w charakterze zasady ogólnej, wyłączy ryzyko narażenia na jakikolwiek uszczerbek lub postawienie zarzutu z powodu dokonania zgłoszenia lub publicznego ujawnienia odnotowanego naruszenia.
Ustawa określi szerszy zakres przedmiotowy „naruszenia” niż zakres przedmiotowy wdrażanej Dyrektywy. Przepisy chroniące osoby zgłaszające naruszenia będą miały zastosowanie nie tylko do naruszeń prawa przewidzianych przez Dyrektywę (akty prawne wymienione w załączniku do Dyrektywy), w tym do naruszeń interesów finansowych Unii Europejskiej oraz naruszeń dotyczących rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, ale także do wszystkich naruszeń prawa w odpowiadających wymienionym w dyrektywie dziedzinach prawa krajowego, tzn.: (i) zamówień publicznych, (ii) usług, produktów i rynków finansowych, zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, (iii) bezpieczeństwa produktów, (iv) bezpieczeństwa transportu, (v) ochrony środowiska, (vi) ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego, (vii) bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia i dobrostanu zwierząt, (viii) zdrowia publicznego, (ix) ochrony konsumentów, (x) ochrony prywatności i danych osobowych, (xi) bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych.
Pracodawcy zostaną zobowiązani do utworzenia wewnętrznych kanałów zgłaszania nieprawidłowości w organizacjach oraz opracowania i wdrożenia wewnętrznych procedur regulujących możliwość i ścieżkę dokonania zgłoszenia nieprawidłowości, po uprzednim skonsultowaniu postanowień z organizacją związkową lub przedstawicielami pracowników.
Co ciekawe zdecydowano się na wyznaczenie organu centralnego łączącego udzielanie wsparcia osobom zgłaszającym naruszenia prawa oraz przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych. Wybranie takiego rozwiązania pozwoli uniknąć luki (braku wyspecjalizowanego organu dla przyjmowania zgłoszeń o określonych naruszeniach) i będzie korzystniejsze dla sygnalisty, który nie będzie musiał we własnym zakresie identyfikować wyspecjalizowanego organu. Ustawa powierzy zadania instytucji centralnej - Rzecznikowi Praw Obywatelskich.
Całość założeń projektu ustawy dostępna jest tutaj:
Jednocześnie zachęcamy do zapoznania się ze szczegółową analizą postanowień Dyrektywy w naszym cyklu artykułów ujmującym temat zarówno od strony podmiotowej (tutaj), jak i obszarów, których może dotyczyć zgłoszenie (tutaj).
Available in Polish
par plusieurs auteurs
Available in Polish
par plusieurs auteurs
Available in Polish
par plusieurs auteurs