Coronavirus: Your duties

Coronavirus: uw plichten

Door het coronavirus komt u voor vraagstukken te staan waar u zich doorgaans niet of minder mee bezig zult houden. Uw organisatie is verplicht een veilige werkomgeving te creëren. Hoe moet u hiermee omgaan? En welke rechten hebben werknemers in dit kader? Op deze vragen en meer vindt u in dit artikel een antwoord.

De verplichting om zorg te dragen voor een veilige werkplek, brengt met zich mee dat uw organisatie in ieder geval de volgende maatregelen moet treffen:

• zorgdragen voor een schone werkplek, met extra aandacht voor objecten die regelmatig worden aangeraakt
• verzorgen en communiceren van een duidelijk beleid, bijvoorbeeld over het bezoeken van relaties en evenementen en over de benodigde hygiënemaatregelen (denk aan het vermijden van fysiek contact)
• inkopen van genoeg zeep, desinfectiemiddel en tissues.

Thuiswerken

In principe kunt u werknemers niet verplichten om thuis te werken en kunnen zij ook niet weigeren om te komen werken.  Uitsluitend bij gegronde reden voor vrees voor besmetting ligt dat anders. Als werknemers thuis gaan werken – zoals velen nu doen – is het advies om afspraken te maken over bereikbaarheid, privacy, arbomaatregelen en gebruik van bedrijfseigendommen. Op rendement.nl/hrtools vindt u hiervoor een voorbeeldovereenkomst.

Quarantaine

Een zieke werknemer heeft recht op loondoorbetaling, ook als hij op vakantie is: de dagen tellen dan als ziektedagen en niet als vakantiedagen, tenzij daarover andere geldige afspraken zijn gemaakt (bijvoorbeeld in de cao). Daarnaast heeft ook een werknemer die nog niet ziek is maar wel in quarantaine wordt geplaatst recht op loondoorbetaling. U kunt van hem verwachten dat hij thuis zijn werk doet of vervangende werkzaamheden verricht. Werknemers die in quarantaine worden geplaatst, kunt u niet verplichten om vakantiedagen op te nemen. 

Zakelijke reis

Het risico van een langere afwezigheid door een uitreisverbod of quarantaine komt bij een zakelijke reis voorrekening van de werkgever. De werknemer is niet verplicht om vakantiedagen op te nemen en ook de kosten (voor bijvoorbeeld verblijf) van de werknemer zal uw organisatie zelf moeten dragen. Bij een negatief reisadvies kan de werknemer weigeren om af te reizen naar het risicogebied.

Privéreis

Bij quarantaine op een privéreis geldt eveneens dat geen extra vakantiedagen hoeven te worden opgenomen. De werknemer volgt immers een overheidsmaatregel op. De bijkomende kosten zijn uiteraard wel voor de werknemer zelf. Als werknemers voor een privéreis afreizen naar een risicogebied waarvoor een negatief reisadvies geldt en vervolgens niet op tijd terugkomen op de werkvloer (bijvoorbeeld vanwege een uitreisverbod of quarantaine), zullen zij de gevolgen hiervan wél zelf moeten dragen. Zij leveren dan bijvoorbeeld extra vakantiedagen in of uw organisatie kan een inhouding op het salaris doen.

Werkvermindering

Werknemers zijn niet verplicht om vakantiedagen op te nemen als er door het coronavirus minder werk is. Wel kan uw organisatie gebruikmaken van de tijdelijke Noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud. Bij een verwacht omzetverlies van minstens 20% heeft uw organisatie de mogelijkheid een aanvraag bij UWV in te dienen voor een tegemoetkoming van maximaal 90% van de loonkosten. Bij de aanvraag zegt u toe géén ontslag om bedrijfseconomische redenen aan te vragen voor de werknemers gedurende de periode (van in ieder geval drie maanden) dat uw organisatie de tegemoetkoming ontvangt. U betaalt het loon van zowel vaste als flexibele werknemers volledig door. Is de werkvermindering meer structureel, dan kan uw organisatie overwegen een (collectieve) ontslagprocedure wegens bedrijfseconomische redenen te starten.

Een versie van dit artikel verscheen in de aprileditie van HR Rendement.